zondag 06 september 2020
Bommeldingen heet de website waarop je je kunt inschrijven. Voor Bommeldingen dus. Nee, geen bommeldingen, maar Bommeldingen: stukjes over Olivier B. Bommel en Tom Poes natuurlijk, de belangrijkste karakters in het werk van Marten Toonder (1912-2005). Ik ben een groot fan.
Die website beheert Klaas Driebergen: vanaf zijn dertiende een groot Bommelliefhebber en als neerlandicus afgestudeerd op de scriptie Bommel en Bijbel, een onderzoek naar bijbel en christendom in de verhalen van Toonder. Sinds 2015 richt hij zich in voltijd op het schrijven, samenstellen en uitgeven van publicaties rond het werk van Marten Toonder en geldt hij ontegenzeglijk als de belangrijkste wetenschapper op dit gebied.
Zojuist is er weer een nieuw boek verschenen: Bommel literatuurgids. Een overzicht van tachtig jaar Bommelstudie, geschreven samen met Hugo Klooster. Op het achterplat staat deze aanbeveling: Eindelijk wordt mij recht gedaan en zijn mijn eigen eenzame wegen voor een ieder blootgelegd! Het is deze Bommel literatuurgids die als een warme jas om mij heen is gedrapeerd. Getekend: Olivier B. Bommel. Toonder had het hem kunnen laten zeggen. Nogmaals het achterplat:
Dit boek is eigenlijk twee boeken in een. Het is allereerst een overzicht van de literatuur die er in een periode van bijna tachtig jaar is verschenen over de Bommelverhalen van Marten Toonder. Daarmee verschijnt er voor het eerst een bibliografie van wat er geschreven is over de belangrijkste Nederlandse strip van de afgelopen eeuw. Het boek bevat meer dan 3.500 titels van boeken en artikelen uit dagbladen en tijdschriften.
Daarnaast is het ook een bloemlezing van citaten uit de Bommelsaga die met ‘lezen’ te maken hebben, met de bijbehorende plaatjes. Het is daardoor niet alleen een waardevol naslagwerk voor Bommelliefhebbers, maar ook een vermakelijk bladerboek voor iedereen die van boeken houdt.
Behalve die meer dan 3.500 titels van publicaties zijn verwijzingen naar alle radio- en televisieuitzendingen opgenomen – dat alles ook nog eens begeleid door vijf registers op verhaaltitels, figuren, zaken/begrippen, personen en auteurs. Een geweldig boek.
Ik keek in mijn kast wat Driebergen in nog geen tien jaar tijd rond Bommel heeft geschreven en samengesteld:
1. Bommel en Bijbel. Bijbel en Christendom in de verhalen van Marten Toonder (2012);
2. Marten Toonder – Een dubbel denkraam. Schrijversprentenboek (2012);
3. Nu is de moen gevangen – Alle poëmen (2014);
4. Heer Bommel en ik - Essays over Bommel en Tom Poes en over strips (proza deel 1, 2017);
5. Het woord als gevoel – Essays over tekenfilm, taal, literatuur, kunst en maatschappij (proza 2, 2017);
6. Alleen maar papier – Essays over Ierland en levensbeschouwing; autobiografische stukken (proza 3, 2018);
7. Het volle leven – Alle korte verhalen (proza 4, 2017);
8. Het leven der dieren – De toestand in de wereld in dierencartoons 1947-1952 (2019).
En hij werkte mee aan Het geheim van Toonder – de kostbare uitgave waarover ik hier al schreef. En nu ligt er dus de tiende uitgave in slechts acht jaar tijd.
De boeken van en met Klaas Driebergen
Michel Krielaars schreef in 2018, naar aanleiding van de vier prozadelen, in NRC-Handelsblad: Marten Toonder had de P.C. Hooftprijs moeten krijgen. […] Wanneer je het werk leest, heb je voortdurend het gevoel dat je dertien jaar na Toonders dood alsnog een groot cadeau van hem krijgt.
Klaas Driebergen zou er met zijn Bommeldingen wel eens voor kunnen zorgen dat Toonder postuum alsnog de belangrijke eer krijgt die hem toekomt.
