zondag 24 november 2019
Come over to the window, my little darling
I'd like to try to read your palm
I used to think I was some kind of Gypsy boy
Before I let you take me home
Well, you know that I love to live with you
But you make me forget so very much
I forget to pray for the angels
And then the angels forget to pray for us
We met when we were almost young
Deep in the green lilac park
You held on to me like I was a crucifix
As we went kneeling through the dark
Your letters, they all say that you're beside me now
Then why do I feel alone?
I'm standing on a ledge and your fine spider web
Is fastening my ankle to a stone
For now I need your hidden love
I'm cold as a new razorblade
You left when I told you I was curious
I never said that I was brave
Oh, you are really such a pretty one
I see you've gone and changed your name again
And just when I climbed this whole mountainside
To wash my eyelids in the rain
Het lied, waarvan ik hierboven alleen de coupletten opnam en niet het refrein dat tussen elk couplet klinkt, staat op zijn eerste LP: Songs of Leonard Cohen (1967). Marianne is de Noorse Marianne Ihlen. Cohen, dan 26 jaar, ontmoet haar in 1960 op het Griekse eiland Hydra en noemt haar, ook later, de mooiste vrouw die hij ooit ontmoette. Zij kan zijn liefde goed gebruiken, want haar man, de Noorse schrijver Alex Jensen, heeft haar en hun zoontje van zes maanden verlaten. De jaren zestig wonen ze met z’n drieën afwisselend in Hydra en Cohens woonplaats Montreal
Bram Vermeulen dichtte ooit: “Ik kan bij jou niet komen, want ik ben je al voorbij.” Leonard Cohen krijgt eind jaren zestig, na het verschijnen van die eerste LP en de opvolger ervan – op Songs from a room (1969) staat Mariannes beeltenis op de achterkant –, succes en verkiest die roem boven haar. Hij verhuist naar New York, maar is vaker onderweg om te toeren, gebruikt drugs om met die druk te kunnen leven en ontmoet veel andere vrouwen, zoals Suzanne… Hij is haar voorbij. I never said that I was brave.
De Britse filmmaker Nick Broomfield verblijft als student ook in Hydra, ontmoet Marianne en krijgt een affaire met de veel oudere vrouw. Dan al raakt hij gefascineerd door de liefdesgeschiedenis van die twee. Allang niet meer samen, maar toch beiden ervan overtuigd dat dit een liefde is die duurt tot de dood hen scheidt. Nou ja, misschien is dat ook wel zo, want Ihlen overlijdt in Oslo in de zomer van 2016, dan 81 jaar. Cohen heeft haar kort daarvoor nog een brief geschreven: "Weet dat ik zo dicht achter je zit dat wanneer je je hand uitstrekt, ik denk dat je de mijne kan raken... Vaarwel oude vriendin. Eindeloze liefde, ik zie je aan het eind van de weg." Hij overlijdt drie maanden later.
Marianne & Leonard: Words of Love heet Broomfields documentaire, waarvoor hij de beschikking kreeg over prachtige archiefbeelden. Daardoor, en door de interviews die hij afnam met intimi, geeft hij in ruim anderhalf uur, behalve een prachtige schets van de vrije, blije hippie-jaren-zestig, een haast volledig beeld van de ontmoeting van Marianne & Leonard op dat Griekse eiland tot aan het tragische moment waarop zelfs Marianne inziet dat hij meer van het succes als popster houdt dan van zijn haar en haar zoon. Zijn Muze zal zij blijven en hij de hare. I wash my eyelids in the rain. Dus tot slot toch maar dat refrein:
Now so long, Marianne
It's time that we began to laugh
And cry and cry and laugh about it all again
Marianne & Leonard: Words of love is drie keer te zien op het IDFA (Internationaal Documentaire- en Filmfestival Amsterdam), dat van 20 november t/m 1 december duurt. Maar… de documentaire, die daar zijn Nederlandse première beleeft, is inmiddels helemaal uitverkocht.
1. De trailer (2019)
2. Het origineel (1967)
3. Live-opname (Dublin, 2014)
4. Jan Eilander: Tabé dan, Marian (2018)
Zie ook hier.
