maandag 28 oktober 2019
DUITSE REIGER
(ariër stannus gigantus)
L 120 cm – V 180 cm
Grote, met messcherpe snavel uitgeruste vogel van natte weiden en moerassen. Heeft in de jaren veertig van de vorige eeuw een ware invasie gekend in Europa. Uitgewaaierd vanuit oorspronkelijke habitat Duitsland tot zowel ver in Rusland als in Noord-Afrika. Daarbij andere reigersoorten verjagend.
Verenkleed bruin-zwart. Over het algemeen door ‘poetsen met snavel’ in glanzende conditie. Wordt vaak ‘marcherend’ waargenomen langs sloten en vaarten, waarbij hij met lange poten stampend zijn prooien uit hun schuilplaatsen jaagt. Daarbij vaak een krassend ‘raus, raus’ voortbrengend.
Vooral zomervriend langs kust en andere vochtige gebieden, waar hij vaak met vele soortgenoten neerstrijkt om kuilen in het zand te graven waar zij dagen in rusten, als zij niet op jacht zijn.
Kan in gezelschap zeer luidruchtig zijn.
Brengt die reiger de Hitlergroet?
Vanochtend (als ik dit schrijf, is het zondag 20 oktober) maakte juryvoorzitter Karina Wolkers bij Vroege vogels (NPO Radio-1) bekend wie de winnaar is van de Jan Wolkers-prijs, de prijs voor het beste natuurboek van het jaar, een initiatief van het NPO-Radio-1-programma samen met het Wereldnatuurfonds en de Volkskrant. Niet mijn favoriet, maar Marente de Moor won de vijfduizend euro en een portrettekening die Siegfried Woldhek speciaal voor haar maakt.
Zij krijgt de prijs voor haar roman Foon. De jury: “In haar verhaal vol raadsel en mysterie spat de natuur van de pagina's af, elke bladzijde nodigt uit tot doorlezen, om je tot slot achter te laten in stilte en mijmering"
Mijn favoriet was een ander boek: De nieuwe gids voor de niet-bestaande vogels van Europa van O.C. Hooymeijer. De achterflap:
Na het verschijnen in 2013 van de Kleine Gids voor de niet-bestaande Vogels van Europa is kunstenaar en amateur-ornitholoog O.C.Hooymeijer onverdroten doorgegaan met het speuren naar niet-bestaande vogels. Veldreizen naar het uiterste noorden van Rusland, tot in het diepe zuiden van de mediterrane landen hebben geleid tot de ontdekking van ruim vijftig nieuwe specimen, allen zeer nauwkeurig beschreven en verbeeld.
Voor het onderzoek naar de bij de ontdekte vogels behorende ‘Volksvogelwijsheden’ heeft de schrijver vele tandeloze, zeer bejaarde bewoners van veelal het platteland geïnterviewd, teneinde de vaak bijna in vergetelheid geraakte spreuken te kunnen behouden voor het nageslacht.
Voor de in deze gids opgenomen Recepten met niet-bestaande Vogels heeft Hooymeijer niet alleen vele culinair specialisten geraadpleegd, maar ook archieven en bibliotheken verspreid over heel Europa bezocht.
De nieuwe (boven) en de eerdere uitgave.
Met andere woorden: een serieus opgezette kunstzinnige nonsens-vogelgids, met alle elementen uit een echte vogelgids, zoals de wetenschappelijke en de Nederlandse naam, de beschrijving van het verenkleed en geluid (inclusief grafische weergave), het voedsel en voorkomen en de verspreiding en trek (met, zoals in het voorbeeld, sociaal-culturele verwijzingen). En met - veel mooier dan in die eerdere uitgave - schetsmatige tekeningen van eigen hand bij elke soort in zwart-wit en in kleur. En Met recepten dus, want achterin staan ook nog eens negen beschrijvingen van gerechten met niet-bestaande vogels, zoals Gesmoorde Wapenaar (Nederland), Roasted Nightscotty on the Bracker (Engeland) en Waldstiebler mit Steinpilzer und Rotlauch (Duitsland). Heerlijke kolder.
Maar ja, niet de winnaar dus, evenmin als de wetenschappelijke werken De ontsnapping van de natuur van Thomas Oudman en Theunis Piersma en de Vogelatlas van Nederland van Jouke Altenburg en Harvey van Diek en het kinderboek Laat een boodschap achter in het zand van Bibi Dumon Tak en Annemarie van Haeringen.
Het is de eerste keer sinds 2013 dat een fictieboek de prijs weer wint. Maar ja, die gekke vogelgids had ik het meer gegund.
Maar... brengt die reiger nou de Hitlergroet?
