Logboek

Het Logboek (de edities van 2012 t/m najaar 2016 zijn hier niet meer terug te lezen) veranderde 1 januari 2020 weer van een dag- in een Weekboek. Elke week - een enkele keer iets vaker en vaker iets minder - schrijven over wat week maakt. Of zoals ik het tegenwoordig noem: ik ben in mijn leven onderweg om mooie dingen aan te raken. Vanaf juni 2021 zal er minder vaak dan wekelijks een bijdrage te lezen zijn; de schrijftijd gaat op aan boeken die in februari en in oktober 2024 verschijnen.

-----

Voor wie een handvat zoekt: met de pijl rechts van ARCHIEF (zie onderaan deze pagina) ga je terug naar het vorige jaar; met de pijl links vooruit naar het volgende. Handiger echter zijn deze links: daarmee ga je naar de inhoudsopgaven van 202320222021, 2020 (deel 1: A t/m F, deel 2: G t/m Ldeel 3: M t/m R, en deel 4: S t/m Z), 2019 en 2018 en de logboeken van 2017 en (enkele van) najaar 2016.

-----

Dat in het beeld de klok op vijf uur staat, is omdat mijn dag al zolang ik mij herinner, begint rond (en meestal al ruim voor) vijf uur 's morgens, hoe laat het 's avonds ook wordt. Sinds de zomer van 2022 sta ik op om steevast drie uur. Om te schrijven zijn het mijn meest productieve uren van de dag.

Week 38 - 266. Dierenleven [41/52]

maandag 23 september 2019

Opmerkelijk dierenonderzoek, waarover journalist Willem Schoonen gisteren (1 augustus) schreef in Het Parool. Ik citeer:

Dieren zijn bereid hun rekenkunsten te tonen tegen een passende en smakelijke beloning. Doen ze dat nog steeds als je de beloning niet op de goede oplossing zet maar op de verkeerde? Met die vraag gingen psychologen van Columbia University in New York naar een groep makaken, niet met een rekensom maar met een opdracht logisch redeneren.




De apen kregen zeven beelden te zien in een bepaalde volgorde; voor het gemak A tot en met G. Vraag was of ze vervolgens de rangorde in die beelden konden reproduceren. Ze kregen steeds een set van twee plaatjes en leerden om met een druk op de knop aan te geven welke van die twee het meest vooraan in de rij stond. Zouden de apen onthouden dat A voor B komt en B voor C? En zouden ze dan ook begrijpen dat A voor C komt en bijvoorbeeld B voor F?

Transitieve inferentie, heet dat in de psychologie. Het is een logisch redeneren waarvan lang is gedacht dat alleen de volwassen mens het kon. Inmiddels is deze vorm van redeneren aangetoond bij tal van diersoorten. Maar over die experimenten is veel discussie omdat ze er doorgaans op neerkomen, dat het dier wordt beloond als hij met de goede oplossing komt. En dan is het misschien de beloning die het doet en niet de logica.

De Amerikaanse wetenschappers deden in hun eerste experiment hetzelfde [
…]. Maar in een tweede experiment zetten ze beloning op de verkeerde oplossing.
Daar trapten de makaken niet in; ze bleven meestal bij hun opdracht en bij de juiste rangorde. Ze kozen niet voor de beloning maar voor de logica.
Waarom? Het vermoeden is dat dit soort logisch redeneren belangrijk is voor sociaal levende dieren. Om niet alles te hoeven uitvinden in tweegevechten, is het goed te weten dat als A sterker is dan B en B sterker dan C, C geheid het onderspit zal delven tegen A.

Archief 2019