zaterdag 13 oktober 2018
Net als veel andere kijkers, zo lees ik overal, wist ik niet goed raad met het optreden van Maarten en Eva Biesheuvel bij De Wereld Draait Door van dinsdag 9 oktober. Ik kijk geen televisie, maar De Liefste wees me op dit interview, omdat zij wist dat ik Verhalen uit het gekkenhuis lees, het boek dat de aanleiding was voor het tv-gesprek. En dus keek ik de uitzending terug.
Maarten Biesheuvel, 79 jaar, zat het afgelopen jaar weer langer dan zes maanden in een gesloten inrichting vanwege zijn manische-depressies, waaraan hij al sinds 1964 lijdt. Dat was zelfs in dit tien-minuten optreden zichtbaar, want we zagen zijn stemmingen heen en weer schieten van paniekerig tot ontroerd, gejaagd tot ontspannen en ernstig tot vrolijk. Hij zat enorm te trillen (door medicijngebruik) en plukte voortdurend aan zijn haren, waardoor zijn kapsel alle kanten op sprong.
Naast hem zijn onafscheidelijke Eva Biesheuvel-Güttlich, ook 79 jaar en inmiddels ernstig misvormd door de ziekte van Bechterev. Uniek tv-moment, maar toch… Moet je dit wel laten zien? En wiens idee was het: de uitgever die het boek wil promoten of toch de DWDD-redactie zelf? En als het de uitgever was, waarom dan geen bevriende auteur gestuurd, die bevlogen over de gekke, maar grote collega-schrijver kan vertellen?
Maarten ’t Hart bijvoorbeeld. In Volkskrant-magazine vertelden Eva & Maarten Biesheuvel eind september dat zij al vijftien jaar geen contact meer hebben met hun voormalige vriend. Biesheuvel: “Hij is bang voor me. Maarten en ik hebben zo veel samen gedaan. Nu is hij bang van me.” Eva: “Die vriendschap is afgelopen. Door een aanvaring tijdens een manische aanval is Maarten ’t Hart bang voor Maarten geworden. Zo spijtig, ze waren heel lang goede vrienden.”
Maarten ‘t Hart las het die zaterdag ook en besloot de volgende middag naar Boekhandel Kooyker te lopen in hun beider woonplaats Leiden. Daar was de boekpresentatie. Hoewel ’t Hart bomvolle recepties liever mijdt, wilde hij toch even laten weten dat de vriendschap wat hem betreft niet “afgelopen” is. Hij liep naar Biesheuvel, nam zijn muts af en schudde zijn oude vriend de hand. Lachend keken ze elkaar aan, beiden geraakt door de bijzondere ontmoeting, voor het eerst na vijftien jaar. Dat leverde deze prachtige foto op:
Terug naar DWDD. Eva vertelde over de verhalenbundel, waarin ook een paar niet eerder gepubliceerde (heel) korte verhalen (van na 2008, toen Biesheuvels Verzameld werk verscheen) staan, evenals een verhalend gedicht (lees hier) en enkele briefjes die hij haar vanuit de inrichting schreef en die onderdeel uitmaken van de inleiding van het nieuwe boek. Die briefjes las hij aan tafel van briefjes voor. Zoals dit bericht:
Lieve Eva,
Het gaat nu veel beter met me. Take every day I
or II showers, douches. Ik zal boodschappen voor
je doen en ga om tien uur ’s avonds naar bed. Om
tien uur naar bed. Televisie liefst weg. De klok, Eva
Tiktaktiktaktiktaktiktak. Darling, haal me hier gauw weg. Ik
houd het niet uit.
Je Maarten
Ik houd het hier niet uit!
Voor de impact van die smeekbede - Darling, haal me hier gauw weg. [...] Ik houd het hier niet uit! - heb ik aan het boek meer dan genoeg!
