donderdag 02 augustus 2018
Ik had het over Paul McCartney en de Nederlandse vertaling van zijn laatste lied. In het Parool stond zaterdag (28 juli) een interview met McCartney, die in zijn oude middelbare school – The Liverpool Highschool for Boys, nu The Institute of Performing Arts – op bezoek was om gastcollege te geven aan de singer-songwriters die er studeren. Als de vraag komt wie zijn grote voorbeeld was, noemt hij verrassend genoeg John Lennon, die hij “de meest begaafde muzikant met wie hij ooit werkte” noemt.
Ik citeer: “Ik was uitverkoren om eerder dan de rest van de wereld te horen wat voor briljants John had bedacht. Ik weet nog hoe hij me Julia liet horen of Across the Universe. Ik ben voor eeuwig fan. Als we samenwerkten, ontstond er vaak al snel magie.”
Gisteren hadden we het over vertalen en ook het Lennon-nummer dat McCartney noemt, Julia is vertaald. Namelijk door Rutger Kopland. Hieronder het origineel (en links naar opnamen) en in Gedicht Gedacht Koplands vertaling (lees hier).
Julia is, net als onder meer het net zo beroemde Mother, opgedragen aan Lennons moeder Julia. Het verhaal is bekend: John Lennons ouders scheidden toen hij twee was en hij moest kiezen: mee met zijn vader die naar Nieuw-Zeeland emigreerde of bij zijn moeder blijven. Pas bij het vertrek maakte – of nee, herzag hij zijn keuze: hij liet zijn vaders hand los en liep naar zijn moeder toe. Maar zijn moeder leidde een losbandig leven – de rock ’n roll van de jaren vijftig – en had helemaal geen tijd voor haar zoon. Toen zij een andere man leerde kennen, besteedde zij diens zorg uit aan haar zus Mimi. In zijn puberteit zagen moeder en zoon elkaar wel weer vaker en van haar kreeg hij zijn eerste gitaar en zij leerde hem erop spelen. In 1958 werd zij, voor het huis van Mimi, door een dronken politieman doodgereden; zij was pas 44 jaar. Het begin van The Beatles heeft zij net niet meegemaakt. Lennon noemde zijn eerste zoon naar zijn moeder: Julian. Die heeft evenmin een band met zijn vader kunnen opbouwen, want Lennon verliet zijn vrouw Cynthia Powell toen Julian nog klein was. En zijn tweede zoon Sean, uit zijn huwelijk met Yoko Ono, heeft ook niks aan zijn vader gehad. Maar dat was niet Lennons schuld, maar die van Mark David Chapman. Sean was vijf jaar toen Chapman zijn vader doodschoot. Dat was op de avond van 8 december 1980.
[Luister hier: de oudste opname]
[En hier nog een oude opname]
Half of what I say is meaningless
But I say it just to reach you, Julia
Julia, Julia, oceanchild, calls me
So I sing a song of love, Julia
Julia, seashell eyes, windy smile, calls me
So I sing a song of love, Julia
Her hair of floating sky is shimmering, glimmering,
In the sun
Julia, Julia, morning moon, touch me
So I sing a song of love, Julia
When I cannot sing my heart
I can only speak my mind, Julia
Julia, sleeping sand, silent cloud, touch me
So I sing a song of love, Julia
Hum hum hum hum...calls me
So I sing a song of love for Julia, Julia, Julia