dinsdag 07 november 2023
[Kijk en luister hier:
Willem Wilmink
Joost Prinsen (declamatie)
Joost Prinsen (lied)
Herman van Veen]
De meisjes uit vervlogen dagen
De meisjes uit vervlogen dagen,
we weten niet meer waar ze wonen.
Nooit zullen zij zich meer vertonen
waar wij weleer hun lichaam zagen.
De buren hun adres te vragen,
zal in geen straat de moeite lonen.
We weten niet meer waar ze wonen,
de meisjes uit vervlogen dagen.
De liefdesnacht met zijn sjablonen,
wanneer die eindelijk ging vervagen,
dan lag het schaamrood op de konen
van meisjes uit vervlogen dagen.
Soms was de nacht zo wonderschoon
dat hij de ochtend kon verdragen,
bij de meisjes uit vervlogen dagen,
die wij niet meer weten te wonen.
1977
Vrijdagavond 3 november. Theater aan de Noordkade in Veghel. Onze vierde hommageavond [1]. Teun Beurkens, Ramon Chatrer en Bas van de Ven zingen en Sonja van den Heuvel presenteert namens Bibliotheek Veghel. Ik ben de ‘cabarethistoricus’ die vertelt en voorleest…
Initiatiefnemer Harry Vermeulen, de directeur van het theater, is erbij, net als programmeur Elke Swinkels. Die interne betrokkenheid voelt zo goed. Zoveel theaterbezoeken waar je niemand van de leiding ziet; hier zijn ze er altijd…
Onder de bezoekers Agnes de Bijl en Jos van Oorschot, mijn beste vrienden, nu al meer dan vijftig jaar! Jos speelt en zingt op andere avonden dit goede-smaakrepertoire; niet alleen zelfgeschreven, maar ook als odes aan Bram Vermeulen en anderen. Goed om zijn oordeel te horen over de repertoirekeuzes die we maken en de anekdotes die ik voorbij laat komen…
Deze keer staat Willem Wilmink [2] centraal. We kiezen ervoor stil te staan bij zijn werk en minder bij de persoon die hij was. Hoe goed de vaderlijke dichter en ik, diens literatuur-minnende ‘zoon’, elkaar gekend hebben, blijft daardoor misschien wat (te?) onderbelicht, denk ik achteraf. Had mooie verhalen kunnen vertellen…
Van de andere kant: voor het eerst heb ik een boek meegenomen om na afloop te verkopen. Dat is mijn monografie over Willem Wilmink, uit 2009 [3]. En daar staan al die persoonlijke verhalen natuurlijk wél in…
De avond is, zoals steeds, uitverkocht en dus zijn er tachtig bezoekers. Van hen kopen er twintig dat boek. Dat is een ongekend groot aantal...
Er volgen dit theaterseizoen nog twee hommages. Die zijn gewijd aan Adèle Bloemendaal en Robert Long [4]. Beide avonden zijn reeds uitverkocht...
[1]
De voorgaande waren gewijd aan Brigitte Kaandorp (2 december 2022), Maarten van Rozendaal (2 juni 2023) en Annie M.G. Schmidt (3 februari 2023).
[2]
Eerdere bijdragen over Willem Wilmink in deze rubriek: Fotoalbum en Mijn man (op te zoeken via inhoudsopgave 2016), Allerzielen, Ben Ali Libi, Diamanten bruidspaar, De oude school, Het stervende kind, Wandeling en Zadkine (inhoudsopgave 2017), Arm Den Haag en Een foto (inhoudsopgave 2018), Angst voor geluk, Lied ao. 1920, Het meisje spreekt, Prikkebeen en Portret van een jong meisje verkracht op een feest in de voorstad (inhoudsopgave 2019), Huilen is gezond en De Rebbe leert de kinderen schrijven (inhoudsopgave 2020), In de trein, Liefde negentientwintig, Oorlog en De vader als hulplijn (inhoudsopgave 2022), (Ballade van) de exenman en Heftan tattat (inhoudsopgave 2023).
[3]
Het moet er allemaal nog zijn. De betekenis van Willem Wilmink voor de Nederlandse kleinkunst (2009).
Op de diverse cabaretfestivals rukken de studenten van de Koningstheateracademie uit Den Bosch steeds meer op. De opleiding van Frank Verhallen en Anna Uitde Haag heeft zich ontwikkeld tot een degelijke kleinkunstacademie. Het werk van Willem Wilmink is natuurlijk verplichte kost. Het moet er allemaal nog zijn (een zinnetje uit De oude school, dat door Don Quishocking bekend werd) is een eerbetoon aan de Twentse schriijver door de studenten. Verhallen, een groot Wilmink-fan, schreef er een uitgebreide en prachtig geïllustreerde oeuvreanalyse bij die houdt snijdt. Het is duidelijk dat de studenten in Den Bosch goed worden onderwezen in tekstinterpretatie. Geen lettergreep gaat verloren. Zo komt de verfijnde ironie en Wilminks mededogen voor de verliezers in de samenleving haarfijn over.
[Patrick van den Hanenberg. De Volkskrant 30 juli 2009.]
Het stuk van Verhallen over Wilminks kleinkunst verscheen eerder in het Schrijversprentenboek Ik droomde dat ik wakker was (2004) over Wilmink. In zijn eigen boek heeft Verhallen de citaten vervangen door 24 volledig afgedrukte teksten. Het zijn de teksten die ook worden gezongen of gedeclameerd op de bijgevoegde cd.
Verhallen haalt ook herinneringen op aan de mens Wilmink. Zijn verknochtheid aan zijn geboortestad Enschede, zijn liefde voor het werk van de dichter Hendrik de Vries, zijn (vaak teleurstellende) ervaringen als leraar en zijn ziekte en veel te vroege dood.
Voor de kenners van Wilmink is dit boek een feest der herkenning, voor de niet-kenners is het een inwijding in zijn betekenis voor de kleinkunst.
[Mieske van Eck. Brabants Dagblad, 30 juli 2009.]
[4]
Respectievelijk vrijdag 2 februari en 3 mei 2024.
