Gedicht gedacht

 Poëzie is alledaags in de zin dat het voor iedere dag is (Carol Ann Duffy)

Een sinds 2016 dagelijkse en vanaf 1 januari 2020 wekelijkse, maar daarna toch weer iets vakere rubriek met gedichten en gedachten daarover. Het levensmotto blijft: ik ben onderweg om mooie dingen aan te raken.

------

Voor wie een handvat zoekt:
Met de pijl rechts van ARCHIEF (zie onderaan deze pagina) ga je terug naar het vorige jaar;
met de pijl links naar het volgende. Handiger zijn deze links: daarmee ga je naar de 
inhoudsopgaven van 2024-1 (A t/m K) en 2024-2 (L t/m Z), 2023-1 (A t/m K) en 2023-2 (L t/m Z), 
2022-1 (A t/m K), 2022-2 (L t/m Z) 2021-1 (A t/m K), 2021-2 (L t/m Z), 2020-1 
(A t/m K), 2020-2 (L t/m Z), 2019, 20182017 en 2016.

Week 43 - 169. Leonard Cohen: Bird on the wire

vrijdag 30 oktober 2020

[Luister hier: live in 2008]
[Luister hier: live in 1979]


Like a bird on the wire,
like a drunk in a midnight choir
I have tried in my way to be free.
Like a worm on a hook,
like a knight from some old-fashioned book
I have saved all my ribbons for thee.
If I, if I have been unkind,
I hope that you can just let it go by.
If I, if I have been untrue
I hope you know it was never to you.

For like a baby, stillborn,
like a beast with his horn
I have torn everyone who reached out for me.
But I swear by this song
and by all that I have done wrong
I will make it all up to thee
I saw a beggar leaning on his wooden crutch,
he said to me: "You must not ask for so much."
And a pretty woman leaning in her darkened door,
she cried to me: “Hey, why not ask for more?"

Oh, like a bird on the wire,
like a drunk in a midnight choir
I have tried in my way to be free

1969


Dat Flip Noorman (1988) Leonard Cohen (1934-2016) niet imiteert, maar evenaart, schreef Ivo Nieuwenhuis 20 oktober in Trouw, waarmee hij zichzelf meteen diskwalificeert als muziekrecensent en niet alleen Cohen, maar ook Noorman tekortdoet. Een kunstcriticus die Marc Mulders op gelijke hoogte zet met Leonardo Da Vinci valt niet serieus te nemen, net zomin als een literatuurcriticus die Marieke Lucas Rijneveld met pas enkele publicaties in één adem zou noemen met Jeroen Brouwers of de cabaretcriticus die zou stellen dat Glodi Lugungu de nieuwe Freek de Jonge is. Toch is het dat soort onzin dat Nieuwenhuis uitkraamt.
 
Nieuwenhuis kan alleen maar zo diep onder de indruk van Flip Noorman zijn omdat hij zo weinig weet van Leonard Cohen en nooit een concert van deze grootmeester heeft bijgewoond. Zo zijn de vertalingen die Noorman zelf van Cohens liederen en gedichten maakte niet foutloos en evenmin sterk: hij heeft onvoldoende oog voor de zeggingskracht van de poëzie van de dichter-zanger en je begrijpt ook niet waarom hij zich daaraan heeft gewaagd. Nou ja, waarschijnlijk overmoedig geraakt door loftuitingen van ‘kenners’ als Nieuwenhuis.


Als een mus op het schrikdraad
Als een dronkaard die zijn gedicht maakt
Zo heb ik geprobeerd vrij te zijn

Als een worm aan een haak
Als de ridder die vecht met een draak
Ik heb al mijn linten voor je bewaard

Als ik ooit vals ben geweest
dan hoop ik dat je mij dat vergeeft
 Was ik ooit ontrouw
Ik hoop dat je weet, dat was nooit aan jou

Als een doodgeboren kind
Als het beest dat zijn vijand verslindt
Zo heeft iedereen die bij me bleef staan voor me gebloed

Maar ik zweer bij dit lied
En bij mijn schuld aan jouw verdriet
Ik maak alles weer goed

Ik zag een zwerver leunend op zijn houten kruk
Hij zei tegen mij: Vraag te veel en alles gaat stuk
Maar de vrouw in mijn deurpost, die me aan had geraakt
Schreeuwde: Het gaat juist kapot als je niet genoeg vraagt

Als een mus op het schrikdraad
Als een dronkaard die zijn gedicht maakt
Zo heb ik geprobeerd vrij te zijn





Van het concert Flip Noorman zingt Leonard Cohen in De Kleine Komedie, op 9 maart en dus slechts een paar dagen voor de eerste Corona-lockdown, zijn drie schijfjes uitgebracht: een dubbel-cd en een dvd. En inmiddels treedt Noorman weer met dat programma op, zij het veelal in kleinere bezetting, want met zeven Noormannen (op gitaren, toetsen, viool, cello, bas en drums) spelen voor een zeer beperkt publiek is financieel niet haalbaar. 

Ik zag dat concert 11 oktober in de Verkadefabriek en was ervan onder de indruk. Want Noormans stem leent zich uitstekend voor Cohens repertoire. Maar toch ging de imitatie van de meester me steeds meer storen, wat ook gold voor de begeleiders en hun arrangementen. Met elkaar te goed gekeken en geluisterd naar de beeld- en geluidsregistraties van de Old Ideas World Tour waarmee Cohen tussen 2008 en 2012 over heel de wereld - en ook in Nederland - optrad.

Vijf sterren voor de glorieuze performer, zijn begeleidingsband van wereldklasse en hun indrukwekkende concert, vond Nieuwenhuis. Ik vind dat Noorman vooral door moet gaan met het schrijven en vertolken van zijn eigen materiaal en minder moet willen leunen op één groot voorbeeld. The Analogues worden nooit The Beatles, Filip Jordens nooit Jacques Brel, Flip Noorman nooit Leonard Cohen. Wie zich spiegelt aan een ander, wordt nooit zichzelf.

Archief 2020