Gedicht gedacht

 Poëzie is alledaags in de zin dat het voor iedere dag is (Carol Ann Duffy)

Een sinds 2016 dagelijkse en vanaf 1 januari 2020 wekelijkse, maar daarna toch weer iets vakere rubriek met gedichten en gedachten daarover. Het levensmotto blijft: ik ben onderweg om mooie dingen aan te raken.

------

Voor wie een handvat zoekt:
Met de pijl rechts van ARCHIEF (zie onderaan deze pagina) ga je terug naar het vorige jaar;
met de pijl links naar het volgende. Handiger zijn deze links: daarmee ga je naar de 
inhoudsopgaven van 2024-1 (A t/m K) en 2024-2 (L t/m Z), 2023-1 (A t/m K) en 2023-2 (L t/m Z), 
2022-1 (A t/m K), 2022-2 (L t/m Z) 2021-1 (A t/m K), 2021-2 (L t/m Z), 2020-1 
(A t/m K), 2020-2 (L t/m Z), 2019, 20182017 en 2016.

Week 39 - Lieke Marsman: De volgende scan... [1]

woensdag 03 oktober 2018

De volgende scan duurt minder dan een minuut

overal in het hele land uitgezaaide
nieuwbouwwijken met keramieken vazen,
rietpluimen, gedroogde stokrozen
Boeddha kijkt onverzettelijk voor zich uit
welk gevaar kan hem omverwerpen?
er is geen gevaar
niemand heeft een uitkering
iedereen is naar het werk
niemand ziet de regen
die kringen maakt in het vijvertje
met het fonteintje
en de Japanse karpers
behalve de mevrouw in de  rode scootmobiel
zij rijdt over tegels met boterhamworstmotief

2018


[Lees ook hier]

Zij was in maart een week te gast in Tilburg. Als gastschrijver bij literair festival Tilt zou ze een boekje schrijven. Ter inspiratie verdiepte zich in de geschiedenis van de industriestad, sprak met deskundigen over de vervuiling in de Spoorzone en bezocht Vinexwijk Reeshof, waar bovenstaand gedicht ontstond. 

Ze voelde zich al lange tijd niet lekker, maar wilde niet afzeggen. Tijdens Tilt Tilburg lag zij hele dagen in bed, slikte pijnstillers, kwam er alleen uit voor een optreden of afspraak en ging de laatste dag ook nog door haar rug. Zelfs veters strikken lukte niet meer.

De dagen nadat zij writer-in-residence af was en over haar ervaringen moest gaan schrijven, werd de pijn onhoudbaar. De voor over een maand geplande MRI-scan werd vervroegd naar de volgende dag. Drie dagen na Tilburg kreeg zij de diagnose van haar ziekte: geen RSI, geen chronische spierpijn, geen zeldzame spierziekte, geen burn-out, maar een kwaadaardig tumor in haar schouder van 8 x 9 x 10 cm. Chemo zou niet baten, dus ziekenhuisopname voor een zware operatie.

Een citaat uit het pamplet dat, samen met twaalf gedichten, de bundel vormt. Dat pamflet is getiteld:
Hoe gaat het met je?:
In het AMC wordt duidelijk dat kraakbeenkanker of chondrosarcoom een zeldzaam soort kanker is, die eigenlijk vooral bij oudere mensen voorkomt. Het is ook een beetje een vreemd type, want hij reageert niet op chemotherapie en nauwelijks op bestraling. De enige behandelmogelijkheid is snijden, het liefst zo ruim mogelijk. Gelukkig kunnen daar redelijk goede resultaten mee geboekt worden. Tenzij het is uitgezaaid. Dan wordt het een ander verhaal. En dus moet ik zo snel mogelijk een PET-CT-scan hebben.

Een
 PET-CT-scan dus. Al een paar dagen later schuift zij de witte ruimtecapsule in voor een programma van 45 minuten: Ronde-1: De volgende scan duurt drie minuten, ronde-2: De volgende scan duurt één minuut, ronde-3: De volgende scan duurt vijf minuten. Dat wordt de titel. Geen boek over al haar Tilburgse ervaringen, maar een bundeltje met overpeinzingen over wat haar overkwam en de zaken waarover ze nadacht toen het haar overkwam, zoals dividendbelasting, bijstandsdaling en, wat ze aan den lijve ondervond, bezuinigingen op de gezondheidszorg, ook op de nazorg voor mensen met kanker. 

Nog een citaat:
Na zes dagen mag ik naar huis. “Patiënte kon in goede conditie het ziekenhuis verlaten”, staat er in mijn ontslagbrief. Wat zoveel betekent als: patiënte kan zelfstandig uit bed klimmen en gaat niet meer huilen als we haar op de poepstoel hijsen....' Maar patiënte is nog nooit zo dankbaar geweest. 

Uit een interview in Tilburgs Nieuwsblad, 19 september: Dan zie ik de volgende dag Mark Rutte in een 'Sta op tegen kanker'-reclame op tv. Daar word ik cynisch van.

Een laatste citaat uit het pamflet:
Er zijn een paar redenen waarom de gedichten in dit boekje over kanker en politiek gaan en niet alleen over kanker. Allereerst had ik over politiek schrijven nodig om niet volledig door de kanker opgeslokt te worden. Doorgaan met waar ik voor mijn diagnose mee bezig was, helpt me in mijn herstelproces. Hoeveel steun uit je omgeving je ook krijgt, kanker is (net als alle andere ziektes) een eenzame ervaring: de angst voor de eigen dood is de meest eenzame ervaring die er is. Een eenzaamheid die ik als ondraaglijk heb ervaren, maar die wel redelijk gemakkelijk af te schudden was door het beoefenen van maatschappijkritiek.

Archief 2018